اخبار روز

‌دافغانستان مخکیني ولسمشر محمد اشرف غني ویلي چې پاکستان او ایران دسیاسي او اقتصادي ستونزو له امله له خپلو هېوادونو دافغان کډوالو دایستلو لړۍ پیل کړې ده.

په داسې حال کې چې له پاکستان او ایرانه دبې اسناده افغان کډوالو دایستلو لړۍ روانه ده مخکیني افغان ولسمشر محمد اشرف غني او دپاکستان پخواني صدارعظم عمران خان په زور دکډوالو دستنولو په بهیر سختې نیوکې کړي دي. محمد اشرف غني دکډوالو په زوره ستنول ظالمانه او دنړیوالو اصولو خلاف بللي او عمران خان بیا ویلي چې دا کړنه به دپاکستان په اړه افغانانو کې منفي احساسات پيدا کړي او دکابل او اسلام آباد ترمنځ اوږد مهاله اړیکې به خرابې کړي.

دافغانستان مخکیني ولسمشر 'دژوند لار' په نوم دپوډ کاستونو دیوې نوې پیل شوې لړۍ په لومړۍ خپرونه کې چې تازه دهغه پرایکسپاڼه خپره شوې ویلي چې پاکستان او ایران دسیاسي او اقتصادي ستونزو له امله له خپلو هېوادونو دافغان کډوالو دشړلو لړۍ پیل کړې ده. غني ویلي: "اوس مهال افغانستان ته دنړیوالې ټولنې پام په بې‌ساري ډول کم شوی او اوس موږ دسومالیا په صف کې ولاړ یوو." نوموړي ویلي چې نړیوالې ټولنې دکډوالو داخراج په برخه کې په پاکستان او ایران فشار نه دی راوستی، خو غني ټینګار وکړ چې افغانستان باید دګاونډیو هېوادونو دسیاسي فشار دپای ته رسولو لپاره دافغان کډوالو دبېرته ستنېدو شرایط برابر کړي.

غني دغه شان ویلي چې ددغو کډوالو دستونزو دحل لپاره باید افغانستان په کال کې نهه سلنه اقنصادي وده ولري، که څه هم نوموړي دافغانستان اقتصادي ودې ته خوشبینې ښودلې، خو ویلي چې په افغانستان کې دطالبانو نظام مشروع نه دی او له همدې امله افغانستان اوس مهال په بېلابېلو برخو کې شا تګ کړی دی. هغه وويل، په افغانستان کې دپاسپورټونو پراخې غوښتنې ښيي چې خلک دراتلونکي په اړه ناهیلي دي او دښځو پر زده کړو بنديز له افغانستان څخه دکډوالې نوې څپې ته لاره هواره کړې ده. دا په داسې حال کې ده چې تازه دافغانستان لپاره دمتحده ایالاتو دځانګړي استازي ټوماس وېسټ په مشرۍ یو پلاوي دکډوالو دستونزو په اړه پاکستان ته سفر کړی او ددې هېواد به بېلابېلو چارواکو سره یې په خبرو کې له افغان کډوالو سره دپاکستان په مرسته ټینګار کړی دی. په همدې حال کې دپاکستان پخواني صدراعظم عمران خان په یوه اعلامیه کې چې دهغه په ایکسپاڼه خپره شوې ویلي چې دیو اعشاریه پنځه میلیونه کډوالو ساتل دداسې یو هېواد لپاره چې ۲۵۰ میلیونه نفوس لري دروند بار نه دی.

عمران خان چې دا مهال په زندان کې دی په دې اعلامیه کې ویلي :"هغه کسان چې دجنګ او نورو ستونزو له امله کډوالۍ ته اړ شوي له هغوی سره ښه چلند او درناوی پر موږ فرض دی."

یو شمېر افغانان چې تازه له پاکستان او ایرانه افغانستان ته ستانه شوي، وايي چې په داسې حال کې چې ژمی پیل شوی په خپل هېواد کې د کار او روزګار دنه موجودیت له امله له سختو اقتصادي ننګونو سره مخ دي. له پاکستانه تازه ستون شوي محمد الله آزادي راډيو ته وویل: "له سختې یخنۍ سره مخ یو، نه دسون توکي شته او نه یې داخیستلو توان لرو، ځکه کار روزګار نه شته او دسون توکو داخیستو لپاره پیسو ته اړتیا ده. موږ سره هیچا همکاري نه ده کړې. باید موږ ته دخلکو پام واوړي تر څو موږ سره حکومت مرسته وکړي." له ایرانه هم یو ستون شوی افغان کډوال ورته څرګندونې وکړې.

حسیب الله الکوزي آزادي راډيو ته وویل: "اوس چې افغانستان ته ستانه شوي یوو، دلته کار نه شته. دژمي په دې موسم کې دکار او ډوډۍ پیدا کول خورا سخت شوي دي، حکومت هم مرسته نه کوي. ټول راستانه شوي افغانان له سختو ستونزو سره لاس او ګرېوان دي." دا په داسې حال کې ده چې له دې وړاندې ګڼو نړیوالو بنسټونو هم ویلي چې دژمي په درشل کې ستانه شوي افغان کډوال په کور دننه له سختو ننګونو سره مخ دي او لاسنیوي ته اړتیا لري. دخوړو نړیوال پروګرام یا 'ډبیلو ایف پي' څو ورځې وړاندې ویلي وو چې افغانستان ته دستنېدونکي افغانان له ډلې په هر درېیو کسانو کې یو یې لاهم نه پوهېږي چې دراتلونکې وخت خواړه له کومه کړي.