نجم السما شفاجو یکی از داکتران نسایی ولادی در شهر کابل که با ایجاد شفاخانهٔ مخصوص زنان برای ده ها زن دیگر زمینهٔ کار را فراهم کرده، کمبود داکتران نسایی ولادی را از چلنج های عمده در بخش صحت خوانده می گوید که باید هرکس در حصۀ خود برای رفع مشکلات صحی در کشور تلاش کند.
نجم السما شفاجو کی است؟
داکتر نجم السما شفاجو، متخصص نسایی ولادی، زنی که از دل جنگ و مهاجرت برخاست و امروز بنیان گذار یکی از شفاخانه های خصوصی کابل است، شفاخانهای که در آن برای ده ها زن زمینهٔ کار مساعد گردیده است. وی می گوید، دورۀ ابتدائیه و متوسطه را در یکی از مکاتب جلال آباد به اتمام رسانده، پس از تکمیل دورهٔ ثانوی در لیسهٔ زرغونهٔ شهر کابل، از طریق امتحان کانکور به پوهنتون طبی کابل موفق شد، نسبت ناامنی و جنگ های داخلی در دههٔ هفتاد هجری شمسی به کشور پاکستان مهاجر شد و در یکی از پوهنتون های آن کشور چند سمستری را در رشتهٔ طب خواند. اما پس از مدتی دوباره به کشور برگشت و تحصیلاتش را در رشتهٔ طب پوهنتون شیخ زاید تکمیل کرد. داکتر شفاجو دورۀ تخصص خود را در رشتهٔ نسایی ولادی در شفاخانهٔ ملالی زیژنتون سپری کرده و ماستری خود را در رشتهٔ صحت عامه از یکی پوهنتون های هندوستان به دست آورده است.
ایجاد شفاخانهٔ مخصوص زنان
داکتر شفاجو می گوید: «پس از این که تخصص خود را بدست آوردم، برای مدتی بیکار ماندم. یک معاینه خانه ساختم. باز گفتم که یک معاینه خانه خو بس نیست، دو معاینه خانه جور کردم و به تعقیب آن معاینه خانه سومی را جور کردم که صبح به یک معاینه خانه، چاشت به دیگرش و شام به دیگرش می رفتم.» داکتر نجمالسما در مورد چگونگی ایجاد شفاخانه گفت: «در سه معاینه خانه که داشتم، مریض های مه بسیار تیت و پرک بودند … باز گفتم مه باید یک شفاخانه جور کنم، شفاخانهٔ شفاجو را با سرمایهٔ ۶ صد هزار دالر ایجاد کردم.» به گفتۀ وی، این شفاخانه دارای بخش های چون داخله، سراپا، ایکسری، لابراتوار، دواخانه و دیپارتمنت اخلاق طبابت می باشد.
توسعهٔ بخش های شفاخانه
این شفاخانه که در حال حاضر در بخش نسایی ولادی فعالیت دارد، برای هم چو مریضان خدمات تشخیص، تداوی و عملیات های جراحی صورت می گیرد. داکتر شفاجو می گوید که در نظر دارد با توسعهٔ بخش های این شفاخانه در کنار افزایش خدمات برای زنان، زمینهٔ کار را بیشتر بسازد. او گفت، تصمیم دارد که در کنار افزایش بستر ها از ۵ به ۲۰بستر در آیندهٔ نزدیک، بخش های جراحی اطفال، یورولوژی و عقامت یا بی اولادی را نیز در این شفاخانه ایجاد و افراد مسلکی را در این بخش ها به کار بگمارد.
به گفتهٔ داکتر شفاجو، در حال حاضر در این شفاخانه برای نزدیک به صد تن زمینهٔ کار مساعد گردیده که از آن میان بیشترین رقم را زنان تشکیل می دهند، اما با ایجاد بخشه ای جدید و افزایش بستر ها تعداد بیشتر زنان به کار جذب خواهند شد. وی افزود: «با امیدی که از الله (ج) دارم می خواهیم در ابتدا یک شفاخانهٔ ۵۰ بستر و بعد از او ۱۰۰ بستر جور کنم که عنقریب انشاءالله اگر زنده بودم و جور بودم انشاءالله که شاهد کامیابی های ما خواهید بود، اگر خداوند همراه ما باشد.»
وضعیت صحی زنان افغان از دید داکتر شفاجو
داکتر نجمالسما شفاجو می گوید که به دلیل بیش از چهاردهه جنگ در کشور، بخش صحت مانند سایر عرصه ها متضرر گردیده و به همین دلیل رقم مرگ و میر مادران در هنگام ولادت در سطح بالا قرار دارد. وی افزود: «در افغانستان در بخش طبابت مخصوصاً در شفاخانه های نسایی ولادی آن قدر مشکلات است که نیازمند کار خسته گی ناپذیر می باشد و باید هرکس در حصهٔ خود برای رفع این مشکلات تلاش کند.» او کمبود داکتران نسایی ولادی را از چلنج عمده در بخش صحت خوانده افزود که باید در این قسمت توجۀ خاص صورت گیرد.
هیچگاه وظیفه و کار مانع مهردادن به اطفالم نشده است
نجمالسما که مادر سه دختر است، با وجود مصروفیت هایی که دارد، توانسته به کودکان و همسرش که نیز داکتر است، رسیده گی کند و برای آن ها نیز وقت بگذارد. وی که رئیس انجمن داکتران نسایی ولادی نیز می باشد می گوید، در روز های تعطیل و جمعه تلاش می کند تمام روز با شوهر و کودکانش باشد، با آن ها به رستورانت و یا پارک تفریحی برود و باهم خوشحال باشند.
خطاب داکتر شفاجو به دختران بازمانده از تعلیم: اگر امروز مکاتب و پوهنتون ها بسته است، خانهات را مکتب کن
داکتر شفاجو خطاب به دختران این سرزمین می گوید: «اگر امروز دروازه های مکاتب و پوهنتون ها بسته است، خانهات را مکتب کن. وقت از طلا هم قیمتی تر است. آن را از دست ندهید… از طرق مختلف آنلاین، آموزش خودی، شمولیت در کورس خود را با گوهر علم و دانش آراسته سازید.»
وی به اشاره به دههٔ ۷۰ هجری شسمی گفت: «مه هم از جمله کسانی بودم که صنف دوم فاکولته را که نیم کرده بودیم، مثل حالا فاکولته ها بسته شد، چرا که او وقت جنگ های داخلی بود … پدرم مره تشویق کرد که به پاکستان بروم و به تحصیلم در آنجا ادامه بدهم، مه در پاکستان و در حال مهاجرت با صد ها رقم مشکلات درس می خواندم، باور کنید که حتی برخی اوقات کرایه راه را نمی داشتم، اما از وقت خود آن قدر خوب استفاده کردم که یک لحظه خوده هم بیکار نمی ماندم.» موصوف می گوید، در کنار ادامه به تحصیل در رشتهٔ طب در پوهنتون امت المومنین، به کورس های قرائت قرآن کریم، زبان انگلیسی، خطاطی و موره بافی نیز ثبت نام کرده و آموزش دیده است.
افرادی که در این شفاخانه برای شان زمینۀ کار فراهم گردیده، خرسند اند
داکتر مریم منیر که در بخش او پی دی (معاینات سراپا) در این شفاخانه کار می کند، به پژواک گفت که از مدت یک و نیم سال به این طرف در این بخش کار می کند. موصوف از این که برایش در این شفاخانه زمینهٔ کار مساعد گردیده، خرسند است و می گوید: «خوشحالم که برایم زمینهٔ کار مساعد گردیده، هم در اقتصاد خانواده کمک شدهام و هم برای مردم خود خدمت میکنم.» هم چنان، داکتر خالده باقی زاده یک تن دیگر داکتران موظف در این شفاخانه گفت: «از وقتی که در اینجه آمدیم و کار می کنم بسیار زیاد چیزها را یاد گرفتیم … روزانه ۵۰ تا ۶۰ مریض را می بینم.» داکتر خالده نیز خوشحال است که در این شفاخانه برایش زمینهٔ کار مساعد گردیده است.