 فهرست اخبار |
| په کرونا داخته کسانو شمېر ۶ میلیون ته نژدې شوی، کوم هېواد ډېر تلفات لري |
| منبع : د امریکا غږ | تاریخ:
5/31/2020 |
|
|
 په نړۍ کې په کرونا داخته کسانو شمېر نژدې شپږ میلیون ته رسېدلی دی.
دامریکا دجانز هاپکینز پوهنتون دمعلوماتو په اساس دواشنګټن ډي سي په وخت دشنبې ترسهار مۍ۳۰ (غبرګولي۱۰) پورې په ټولې نړۍ کې څه باندې ۵.۹ میلیون انسانان په دغه ویروس اخته شوي او څه باندې ۱۶۵زره نور مړه شوي دي. په برتانیا کې دایدنبرګ پوهنتون دساري ناروغیو یو پروفیسور مارک ووډهاوس وايي: "کرونا ویروس ښایي ټول عمر له انسانانو سره پاتې شي." نوموړي دبرتانیا دګارډین ورځپاڼې ته ویلي دي: "دکرونا ویروس ضد واکسین نشتوالی او دیو بل ترمنځ فاصله نه ساتل، دا ثابتوي چې دکروناویروس دویمه څپه هم راروانه ده او خطرناکه ده."
دا مهال په نړۍ کې لسګونه روغتيايي مرکزونه او هېوادونه هلې ځلې کوي چې دکروناویروس واکسین جوړ کړي خو وايي چې دا کار وخت نیسي. پروفیسور ووډ داسې مهال دا څرګندونې کوي چې دامریکا په ګډون ډېرو هېوادونو دقرنطین محدودیتونه کم کړياو هڅه کوي چې کاروبار او ژوند بیرته عادي شي.
دکروناویروس تلفات
 دامریکا متحده ایالتونه دنړۍ دهېوادونو دلست په سر کې ځای لري چې تردې دمه په کې دکرونا ویروس له کبله څه باندې ۱۰۰ زره کسان مړه شوي او ۱۷۵۰۰۰۰ نور کسان پرې په دغه ویروس اخته دي. په امریکا پسې برازیل دویم هېواد دی چې ورځ تر بلې په کې ډېر کسان په دغه ویروس اخته کیږي. په برازیل کې تردې دمه دکروناویروس له کبله ۲۸۰۰۰ کسان مړه شوي او ۴۶۵۰۰۰ نور پرې اخته دي.
په برتانیا کې هم دکرونا له کبله دمړو شمېر تر ۳۸۰۰۰ پورته شوی دی. برتانیا په نړۍ کې دویم هېواد دی چې کرونا په کې ډېر کسان مړه کړي دي. ورپسې ایټالیا ده چې ۳۳۰۰۰ کسان په کې مړه شوي دي. کروناویروس په فرانسې کې بیا څه باندې ۲۸۰۰۰ او هسپانیا کې یې څه باندې ۲۷۰۰۰ کسان مړه کړي دي چې دا شمېرې ساعت په ساعت بدلیږي. دکروناویروس هماغسې چې ډېر انسانان په امریکا کې مړه کړي دي، ښايي تر نورو ډېرو اقتصادي زیانونه یې هم دغه هېواد ته رسولي وي.
دانسانانو دوژلو ترڅنګ ډېرو هېوادونو ته اقتصادي زیانونه هم اړولي دي. نړیوال هوايي شرکتونه او تجارتي مرکزونه هم تړل شوي دي. دامریکا دنویدا ایالت چارواکي وايي چې دکرونا له کبله یې تجارت او کاروبارونه خورا زیات زیانمن شوي دي او دا میاشت یې مالیه او تعرفیې ۱۰۰سلنه کمې شوې وې. همدغه راز یوازې په دغه ایالت کې سیاحت ۹۷سلنه کم شوی دی او په هوايي ډګر کې یې خال خال مسافر لیدل کیږي. دکروناویروس په لومړي ځل د ۲۰۱۹ دډسمبر په میاشت کې دچین دهوبي ایالت په ووهان ښار کې خپور شو او دا مهال دنړۍ په ۱۸۸ هېوادونو او سیمو کې پرې انسانان اخته شوي او مړه شوي دي.
|
| |
| فهرست اخبار |
| دکابل پوهنتون نوي رئیس رسما خپله دنده پیل کړه |
| منبع : تاند | تاریخ:
5/31/2020 |
|
|
 دلوړو زده کړو وزارت وایي، محمد عثمان بابري دکابل پوهنتون درئیس په توګه معرفي او دنده یې پیل کړه. دهغه ترمخه حمیدالله فاروقي، دلوړو زده کړو په برخه کې دولسمشر سلاکار او دکابل پوهنتون درئیس په توګه دنده ترسره کوله، خو اوس دلوړو زده کړو وزارت چارواکو اعلان وکړ چې محمد عثمان بابري، ددغه وزارت پخوانی علمي مرستیال او اوسنی سلاکار، دکابل پوهنتون نوی رئیس ټاکل شوی دی.
وزارت دمعلوماتو له مخې ددې ترڅنګ یې دترفیعاتو او استخدام پخوانی رئیس او ویاندفیصل امین بیا دتفسیره هاشمي پرځای دیاد پوهنتون محصلینو چارو مرستیال ټاکل شوی دی او ژر به کار پیل کړي. تردې وړاندې حمیدالله فاروقي شاوخوا څلور کاله دکابل پوهنتون رئیس و.
|
| |
| فهرست اخبار |
| نشنل انترست: در گفتگو های صلح، میلیون ها بی جاشده جنگ نادیده گرفته شده است |
| منبع : رادیو آزادی | تاریخ:
5/31/2020 |
|
|
نشنل انترست
نشریۀ نشنل انترست مطلبی را دربارۀ تلاش های صلح افغانستان نشر کرده و نوشته که گفتگو های صلح، میلیون ها تن را که در نتیجۀ جنگ بی جا شده اند، نادیده گرفته. در مطلب آمده که در ماه فبروری زمانی که موافقتنامه میان طالبان و امریکا امضا شد، امیدواری به برقراری صلح در افغانستان افزایش یافت. اما به نوشتۀ نشریه پس از امضای موافقتنامه حملات در سرتاسر کشور شدت گرفت.
 در بخشی از مطلب ارقام دربارۀ میزان تلفات در جریان دو دهۀ گذشته در افغانستان و شمار بی جا شدگان داخلی گنجانده شده. به اساس این ارقام، از سال ۲۰۰۱ بیش از ۱۴۷ هزار نفر در نتیجۀ جنگ در افغانستان کشته شده اند که ۲۶ درصد آن غیرنظامی بوده و بیش از یک میلیون و هشتصد هزار تن در داخل کشور بی جا شده اند. در ادامه می خوانیم که این شمار به پنج میلیون و یک صد هزار نفرِ که قبلاً در نتیجۀ منازعات در افغانستان کوچیده بودند افزوده شده.
نشنل انترست در ادامه نوشته که تیم تحقیقی این نشریه بین ما ههای می و اکتوبر پارسال با بیش از یک هزار بی جاشدۀ داخلی در مناطق مختلف افغانستان دیدار کرده بود و بسیاری آنها گفته بودند که خواهان صلحی هستند که زمینۀ بازگشت شان را به خانه های شان فراهم کند و خوش بختی و رفاه به ارمغان آورد.
نشریه بر توسعۀ پایدار در افغانستان تأکید کرده و نوشته که این واضحاً چیزی است که بیجاشده گان در این کشور خواستارش هستند. اما به باور نشریه، هیچ جناحی در مذاکرات دربارۀ آیندۀ افغانستان به این مسئله نپرداخته است. نشریه افزوده که بدون توسعۀ پایدار هر نوع صلح مقطعی، شکننده و موقت خواهد بود.
این در حالی است که آتش بس در سه روز عید رمضان، امیدواری را در راستای کاهش خشونت و آغاز مذاکرات بین افغانان به وجود آورده است. در این میان وزارت دفاع افغانستان در خبرنامۀ طالبان را به نقض آتش بس متهم کرده و گفته در حملۀ این گروه ۱۴ نیروی سرحدی در ولسوالی دند پتان ولایت پکتیا پنج شنبه شب کشته شده و ۳ تن دیگر زخمی شده اند. این در حالی است که حکومت افغانستان و طالبان دربارۀ تمدید آتش بس چیزی نگفته بودند.
روزنامۀ یو اسای تودی در مقالۀ نوشته که با توافق شراکت قدرت میان رئیس جمهور محمد اشرف غنی و عبدالله عبدالله رئیس اجرائیۀ پیشین افغانستان، این کشور دیگر با خطر تجزیه، از دید مقاله نویس، رو به رو نیست. کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان آقای غنی را در ماه فبروری برندۀ انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۹ اعلام کرد، اما آقای عبدالله نتیجۀ انتخابات را نپذیرفت.
سپس هر دو در ماه مارچ مراسم تحلیف ریاست جمهوری را به گونۀ جداگانه برگزار کردند. آنها سرانجام در ۱۸ ماه می توافقنامۀ سیاسی را امضا کردند و به اساس آن عبدالله عبدالله رئیس شورای عالی مصالحۀ ملی شد. روزنامه این توافق را تسکین دهندۀ بزرگ خوانده و نوشته که با آن باید زمینۀ برگشت یک میلیارد دالر کمک امریکا به افغانستان فراهم شود.
واشنگتن این کمک مالی به افغانستان را پس از آن تعلیق کرد که سفر مایک پومپئو وزیرخارجۀ امریکا به کابل در ماه مارچ به هدف حل تشنج سیاسی میان محمد اشرف غنی و عبدالله عبدالله بی نتیجه مانده بود. در بخشی از مطلب می خوانیم که چشم انداز توافق صلح ضعیف است و هر دو طرف می گویند که دست بالا دارند. روزنامه نوشته که رئیس جمهور اشرف غنی و عبدالله عبدالله خودشان را رهبران مشروع و قانونی افغانستان می دانند و با همین پندار وارد گفتگو با طالبان می شوند.
اما روزنامه در ادامه نوشته که طالبان حکومت آقایان غنی و عبدالله را غیرمشروع و دست نشاندۀ جامعه جهانی توصیف می کنند و می گویند که تا زمانی دوام خواهد کرد که ناتو از اردو و پولیس افغان حمایت کند. ناتو گفته تا زمانی در افغانستان می ماند که اطمینان حاصل شود، این کشور دیگر هرگز به لانۀ امن برای تروریستان بینالمللی بدل نمی شود.
|
| |
| فهرست اخبار |
| دسولي دعالي شورا دکار پیل او اوربند ته هیله مندي |
| منبع : دویچه ویلی | تاریخ:
5/31/2020 |
|
|
دسولي دعالي شورا رئیس عبدالله عبدالله په کار شروع وکړه. هغه وویل دافغانستان حکومت هره لحظه دطالبانو سره خبرو ته تیار دی او داختر په درو ورځو کي اوربند يې دسولي دخبرو دپیلیدو ښه علامه وبلله.
دافغانستان دجهمور رئیس اشرف غني او عبدالله عبدالله ترمنځ دسیاسي اختلافاتو تر حلیدو وروسته دواړو خواوو یو سیاسي توافق امضأ کړی دی. ددغه توافق پراساس عبدالله عبدالله دسولي دعالي شورأ ریاست پرغاړه لري او دطالبانو سره د سولی خبري پرمخ وړي. هغه پرون شنبه دمئ میاشتي ۳۰ مه دیوې جلسې پرمهال دخپل کار دشروع کیدو اعلان وکړ. عبدالله عبدالله ټینګار وکړ، چي ټوله طرفونه دسولي دمذاکراتو شروع کیدو ته جدي دي، خو دخبرو تر شروع کیدو دمخه اوربند یو مهم ضرورت دی. هغه وویل، «دخبرو شروع کیدو ټوله مصمم دي او دهغه فضأ باید کومک کونکې وي. دخبرو په جریان کي دتشدد کموالی او اوربند باید حتمي واوسیږي.»
عبدالله عبدالله دکوچني اختر په درو ورځو کي اوربند، دبندیانو تبادله او دتشدد کموالی دبین الافغاني مذاکراتو دشروع کیدو ښه علامه وبلله: دافغانستان دحکومت ټيم هره لحظه دخبرو شروع کیدو ته اماده دی. هغه دمنطقې دهیوادونو څخه هم دافغانستان دسولی دپروسې په لار کي د همکارۍ غوښتنه وکړه.
دسولي عالي شورأ پداسي وخت کي په کار باندي شروع کوي، چي دطالبانو او حکومت ترمنځ اوربند پرځینو تیت وپرک حملو سربیره ادامه لري. دواړو خواوو دبندیانو تباله چټکه کړې ده. خو پرغیررسمي اوربند سربیره طالبانو پر امنیتي قواوو باندي خپلو حملو ته ادامه ورکړې او ترکوچني اختر وروسته په پکتیا، پروان او تخار کي ۲۸ امنیتي پرسونل وژل سوي دي. دافغانستان حکومت تراوسه پوري تقریبأ ۲۰۰۰ طالب جنګیالي آزاد کړي دي او په نظر کي دي، چي ډیر ژر به ۱۰۰۰ تنه نور هم آزاد کړي. طالبانو هم تراوسه پوري حکومت ته منصوب ۳۳۰ بندیان ازاد کړي دي.
|
| |
| فهرست اخبار |
| ډاکټر عبدالله: ديو مسلمان او افغان په توګه به خپل کار ټولو سره په مشوره تر سره کوم |
| منبع : روهي وېب پاڼه | تاریخ:
5/31/2020 |
|
|
 دجوړجاړي عالي شورا مشر ډاکټر عبدالله عبدالله پرون ورځ طالبانو سره دافغان حکومت مرکچي پلاوي سرسه وکتل او دمصالحې عالي شورا دچارو په اړه يې خبري ناسته کې خبرې وکړې.
عبدالله عبدالله ويلي دي چې دمصالحې عالي شورا دمشر او يو مسلمان او افغان په توګه به دسولې چارې ټول شموله پيل کړي او دټولنې دهرې برخې او هر قوم په استازېتوب به دغه بهير وړاندې وړي.
عبدالله عبدالله ويلي دي چې دمصالحې عالي شورا دمشرتابه کمېټې او همداډول دعمومي ناستې يا مجموعې نومونه به راتلونکې اوونۍ له خلکو سره شريک کړي.
|
| |
| فهرست اخبار |
| واشنگتن روابط خود را با سازمان جهانی صحت قطع کرد |
| منبع : صدای امریکا | تاریخ:
5/31/2020 |
|
|
 ایالات متحدۀ امریکا، روابط و همکاری مالی خود را با سازمان جهانی صحت قطع کرد.
دونالد ترمپ، رئیس جمهور ایالات متحده، یکبار دیگر با تکرار انتقادات از عملکرد سازمان جهانی صحت در مدیریت ویروس کرونا، اعلام کرد که واشنگتن از جمعه ۲۹م ماه می (دهم ماه جوزا)، رسما روابط خود را با این سازمان قطع می کند. آقای ترمپ در قصرسفید گفت: "به خاطریکه سازمان جهانی صحت نتوانست اصلاحات درخواست شده و بسیار مورد نیاز را انجام دهد، ما امروز روابط ما را با سازمان جهانی صحت قطع کرده و پول های فراهم شده به آن سازمان را در سایر عرصه های نیازمندی جهانی صحت عامه به مصرف خواهیم رساند."
آقای ترمپ علاوه کرد که چین "کنترول کامل بر سازمان جهانی صحت دارد و در مقایسه با ایالات متحده که مبلغ ۴۵۰ میلیون دالر کمک مالی را به سازمان جهانی صحت فراهم می کند، چین فقط ۴۰ میلیون دالر کمک سالانه به این سازمان عرضه می دارد."
رئیس جمهور ترمپ این را هم تکرار کرد که بیجینگ در مورد شیوع این ویروس جهان را در جریان نگذاشته و این امر باعث شده که بیش از "پنج میلیون نفر در سرتاسر جهان به این ویروس مبتلا شده و تنها ایالات متحده بیش از ۱۰۰ هزار هزینۀ انسانی را متقبل شود."
سازمان جهانی صحت این انتقادات واشنگتن را در گذشته نیز رد کرده و گفته است که از همان آغازین روز های شیوع این ویروس، این سازمان شب و روز تلاش ورزیده و تمام کشور های عضو سازمان ملل متحد را از عواقب ویروس کرونا آگاه کرده است. این درحالیست که برخی منتقدین گفته اند در این مقطع بحران صحت بشری، واشنگتن نباید کمک های مالی خود را با سازمان جهانی صحت قطع کند.
|
| |
| فهرست اخبار |
| عکس العمل ها به حمله بر کارمندان تلویزیون خورشید در کابل |
| منبع : صدای امریکا | تاریخ:
5/31/2020 |
|
|
وزارت داخله افغانستان می گوید که انفجار ناشی از ماین کنارجاده دیروز ۳۰ ماه می (۱۰ جوزا) در ناحیه چهارم شهر کابل، کارمندان تلویزیون خصوصی خورشید را هدف قرار داد.
 وزارت داخله گفته است که در این انفجار که بین چهارراهی ترافیک و گل سرخ رخ داد: "دو تن از کارمندان این تلویزیون شهید و چهار تن دیگر شان مجروح گردیده است." جاوید فرهاد، مدیر بخش خبری تلویزیون خورشید به فرانس پرس گفته است که ۱۵ تن از کارمندان این تلویزیون در زمان انفجار در موتر موجود بودند. او کشته شدن یک خبرنگار و رانندهٔ موتر را تایید کرده است. در این انفجار پنج نفر زخمی شده اند که وضعیت دو تن از آنان وخیم خوانده شده است. تا اکنون مسوولیت این انفجار را شخص یا گروهی بر عهده نگرفته است. اما گروه طالبان گفته است که در این حمله دست ندارند.
سفارت ایالات متحده در کابل این حمله را تقبیح کرد. این سفارت در یک تویت نوشته است: حمله بر رسانه ها حمله بر آزادی بیان و ترقی افغانستان است. تسلیت عمیق خویش را به خانواده های قربانیان ابراز می داریم. ما در کنار رسانه های آزاد میاستیم و برای صلح در افغانستان به شدت کار می کنیم."
سازمان عفو بین الملل حمله بر کارمندان تلویزیون خورشید را جنایت وحشتناک عنوان کرده است. این سازمان در یک تویت نوشته است: "حمله بر تلویزیون خورشید یک جنایت وحشتناک بوده و بیانگر خطراتی است که ژورنالیستان افغانستان برای انجام وظایف حیاتی شان با مواجه اند. مقامات افغان باید برای حفظ خبرنگاران و کشانیدن عاملان به عدالت تلاش های همه جانبه به خرج دهند. معافیت از مجازات حملات بر خبرنگاران باید پایان یابد."
کمیته مصونیت خبرنگاران افغان با نشر اعلامیهای از حکومت افغانستان خواست تا در حفاظت از جان خبرنگاران و مصونیت آنان از جدیت کار گرفته، عاملین رویداد را شناسایی نموده و به عدالت بکشاند. حکومت افغانستان ضمن تقبیح این حمله گفته است که در مورد این رویداد تحقیقات جدی انجام خواهد و همیشه در کنار رسانه های افغانستان باقی خواهد ماند.
سال گذشته نیز در انفجار ماین کنار جاده که موتر حامل کارمندان تلویزیون خصوصی خورشید را هدف قرار داد، دو غیرنظامی جان باخت و چهار تن دیگر به شمول سه کارمند این شبکه تلویزیونی زخمی شدند. گروه طالبان در گذشته به خبرنگاران و نهاد های خبری هشدار بودند که اگر از نشر "تبلیغات دولتی" دست نکشند، هدف قرار خواهند گرفت. دولت افغانستان و سازمان های بینالمللی این هشدار را محکوم کردند. در سال ۲۰۱۶، در نتیجه یک حمله انتحاری گروه طالبان در کابل، هفت کارمند تلویزیون طلوع کشته شدند.
|
| |
| فهرست اخبار |
| مقامات افغان: طالبان باید به خواست مردم افغانستان تن در دهند |
| منبع : رادیو آزادی | تاریخ:
5/31/2020 |
|
|
حکومت افغانستان می گوید، طالبان اکنون برای دوام جنگ هیچ گونه بهانهای ندارند.
دواخان مینه پال معاون سخنگوی رئیس جمهور محمد اشرف غنی شام دیروز جمعه در صحبتی با رادیو آزادی به رهایی زندانیان طالبان از سوی حکومت اشاره کرد. او به رادیو آزادی گفت: "بعد از این جنگ نباید دوام کند." آقای مینه پال افزود: "با رهایی زندانیان خواست مردم که حکومت را مکلف ساخته تا به آتش بس اصرار ورزد و این افغان کشی را متوقف کند. از این رو حکومت همیشه روی این خواست تاکید می کند."
 طالبان و امریکا دقیق سه ماه پیش موافقتنامه صلح را در دوحه قطر امضأ کردند. بر اساسی این توافق باید گفت و گو های بین افغانان در دهم ماه مارچ آغاز می شد. طالبان آغاز مذاکرات را به رهایی ۵ هزار زندانی شان مشروط کرد. حکومت بعد از توافق تا کنون حدود دو هزار زندانی را از محابس و توقیف گاه های افغانستان رها کرد.
انتظار خادم رئیس بخش صلح و حفاظت از ملکی ها در شواری امنیت ملی افغانستان می گوید، رهایی زندانیان طالبان ادامه دارد. او که شام دیروز با رادیو آزادی صحبت می کرد گفت: "تیم تخنیکی ۵ نفری طالبان در کابل است تا جزئیات روند رهایی زندانیان را نظارت کنند. به گفتهٔ او آزادی زندانیان طالبان در راه برقراری صلح در افغانستان گام خیلی مهم است.
آقای خادم اضافه کرد که آغاز گفت و گو های صلح خیلی نزدیک شده. او افزود: "الحمدالله طوری که پلان کرده بودیم همان گونه قدم به قدم طرف صلح می رویم و به مذاکرات بین افغانان یک هزار زندانی را در روز های  گذشته رها کردم و کار روز آزادی یک هزار دیگر بر اساسی حکم رئیس جمهور ادامه دارد."
مذاکرات صلح چه وقت و در کجا آغاز می شود؟
سوالی است که هیچ یک از طرف های درگیر جنگ به آن پاسخ نداده اند. هرچند طالبان از حکومت پیشی گرفت و در سه روز عید فطر توقف جنگ و آتش بس را اعلام کرد، اما به نظر می رسد که آتش جنگ بار دیگر در حال برافروخته شدن است.
وزارت دفاع افغانستان دیروز در خبرنامه ای تائید کرد که جنگجویان طالبان در حمله بر ولسوالی دند پتان پکتیا ۱۴ سرباز سرحدی را کشته و ۳ تن دیگر را زخمی کرده اند. در عین حال گروه طالبان نیز مسئولیت حمله بر ولسوالی دند پتان ولایت پکتیا را به دوش گرفته اند.
دوا خان مینه پال و انتظار خادم هر دو به رادیو آزادی از یک مسئله سخن گفتند و آن اینکه پایان جنگ و برقراری صلح دایمی در کشور تقاضای حکومت و مردم افغانستان است. گروه طالبان با این که چندین بار تهعدات شان را زیر پا گذاشته اند، اما این بار رویداد های اخیر چشم انداز امیدوارکننده ای را میان حکومت و گروه طالبان به وجود آورده است.
|
| |
| فهرست اخبار |
| امرالله صالح: دپښتو ژبې ترټولو غوره مبارکي دپښتو ژبې زده کول دي چې ما دا کار کړی دی |
| منبع : روهي وېب پاڼه | تاریخ:
5/31/2020 |
|
|
 دولسمشر لومړي مرستيال امرالله صالح دپښتو ژبې دنړيوالې ورځې دمبارکۍ په ترڅ کې ويلي دي چې دغه ژبې ته ترټولو غوره مبارکي ددغه ژبې زده کول دي چې ما دغه کار کړی دی.
نوموړي پر ټوېټر ليکلي دي، "بهترین مبارک باد به روز زبان پشتو یاد گرفتن آن است. کاری که من کردم.
دپښتو ژبې ورځ مبارکۍ غوره لاره دپښتو زده کړه ده. دپښتو درناوی او زده کړه تاسو ته دټول افغانستان لید وړاندې کوي."
دامرالله صالح ترڅنګ دمصالحې عالي شورا مشر ډاکټر عبدالله عبدالله او دبلخ پخواني والي عطا محمد نور هم پر خپلو فېسبوک پاڼو پښتو ژبې مبارکيانې ليکلي دي. عطا محمد نور ليکلي دي چې دپښتو ژبې دژباړې پر ودې بايد کار وشي.
|
| |
| فهرست اخبار |
| افغانستان به حکومت قوی و با ثبات نیاز دارد |
| منبع : باختر | تاریخ:
5/31/2020 |
|
|
یکی از مشکلات بزرگ در کشور ما در چند سال اخیر، برخورد سیاسی و سلیقه یی با نهاد های دولتی بوده است. چنین برخورد سبب شده است که نهاد های دولتی از مسیر اصلی کاری و وظیفه یی شان منحرف شوند و دچار بی ثباتی و حتا در برخی موارد سراسیمه شوند. ازهمین رو ما در انجام وظایف مهم ملی یا هیچ پیشرفتی نداشته ایم و یا اگر در برخی موارد پیشرفتی داشته ایم، خیلی بطی و شکننده بوده است. تجارب تلخ و ناکام چند سال اخیر حکومت داری ثابت کرد که افغانستان به حکومت قوی و با ثبات نیاز دارد.
مفسر آژانس باختر این موضوع را به تحلیل گرفته است و می نگارد: با انجام موفقانۀ انتخابات ریاست جمهوری و هم چنان امضای موافقت نامۀ سیاسی میان محمد اشرف غنی رئیس جمهوری اسلامی افغانستان و داکتر عبدالله عبدالله، به حکومتی که مردم افغانستان آن را (حکومت دوسره نامیده بودند) نقطۀ پایان گذاشته شد و افغانستان وارد مرحلۀ جدید حکومتداری شده است. دراین مرحلۀ جدید، کشور به یک حکومت قوی، متحد، یک دست و با ثبات نیاز دارد. هرچند طبق موافقت نامۀ سیاسی، کرسی های وزارت خانه ها میان دو طرف تقسیم شده است، اما مرجع فرمان، امر و نهی یکی است.
اکنون معرفی نامزد وزیران در صدر آجندای کاری رهبری حکومت قراردارد و این درست همان مساله یی است که باید زعامت کشور با در نظرداشت تجارب تلخ گذشته و واقعیت های موجود با آن برخورد کند. متاسفانه نهاد های دولتی ما در چند سال گذشته از بی ثباتی رنج می برند و این بی ثباتی از سرپرستی های متواتر ناشی شده است. وزارت هایی اند که هر دو سه ماه بعد سرپرست جدیدی برای شان معرفی شده است.
هم چنان وزارت هایی وجود دارند که هفت نفر آنها را در این مدت سرپرستی کردند. این امر سبب شد که سرپرستان بدون برنامه کار کنند. زیرا تدوین یک برنامۀ همه جانبه پیش از همه به تحلیل و ارزیابی وضعیت موجود اداره مربوط، تشخیص نکات قوت و ضعف آن، شناسایی فرصت ها و تهدیدات، نیاز دارد. بر مبنای چنین تحلیل می توان یک برنامۀ اصلاحی و انکشافی طرح ریزی و عملی کرد. وقتی سرپرست اطمینان نداشته باشد که تا فردا در مقامش باقی می ماند یا نه، بدون تردید روی چنین برنامه کار نمی کند و اگر خیلی هم خواسته باشد که چین برنامه تدوین کند، برای تدوینش وقت و فرصت ندارد.
اکنون فرصت آن است و خیلی نیاز است که به چنین شیوۀ ناکام حکومتداری پایان داده شود. افغانستان مانند بسیاری از کشور های جهان سوم با نبود و یا هم کمبود کادر های مسلکی مواجه نیست و به گفتۀ عوام در این کشور ( قحط رجال) نیست. ما در همۀ عرصه ها، کادر های ورزیده، مجرب، دانشمند و مهمتر از همه متعهد به منافع علیای ملی کشور داریم و باید از آنان استفاده بهینه کنیم. آن چه در این میان اهمیت تعیین کننده دارد، اجتناب از برخورد سلیقه یی با نهاد های دولتی است، اجتناب از سیاسی کردن بیش از حد نهاد های دولتی است.
رئیس جمهور کشور باید در پرتو قانون اساسی کشور و معیار های واضح و روشن نامزد وزیران را به ولسی جرگه جهت اخذ رای تایید معرفی کند و حکومت قوی، با ثبات، مسوولیت پذیر و متعهد که کشور و مردم ما به خاطر عبور از مرحلۀ دشوار کنونی به آن نیاز دارند، تشکیل دهد.
|
| |
| فهرست اخبار |
| سیاسي توافق دسولې اجماع په تشکیل کې ډېره مرسته وکړه ـ عبدالله |
| منبع : د امریکا غږ | تاریخ:
5/31/2020 |
|
|
دافغانستان دملي مصالحې عالي شورا مشر ډاکټر عبدالله عبدالله وايي، دسیاسي توافقنامې ترلاسلیک وروسته دملي مصالحې شورا دتشکیل او سولې مذاکراتو ته دچمتواوالي په اړه هڅې زیاتې شوي دي.
عبدالله عبدالله نن شنبه دمې۳۰ (غبرګولې۱۰) په کابل کې خبریالانو ته وویل چې دسولې په اړه ترټولو مهمه مسئله دافغانستان دخلکو اجماع ده چې په وینا یې دسیاسي توافق په رامنځته کېدو سره دغه ستونزه هواره شوه. هغه وویل: "دسیاسي توافقنامې لاسلیک دیادې اجماع په تشکیل کې زیاته مرسته وکړه.په مخ کې زیات پراته خنډونه یې لیري کړل."
عبدالله عبدالله زیاته کړه چې دخپل نوي ماموریت ترپیلولو وروسته یې نن شنبه دمصالحې عالي شورا له مرستیالانو، دمذاکراتي ټېم له مشر او اړوند نورو چارواکو سره لومړنۍ ناسته لرله. ښاغلي عبدالله وویل چې دیادې شورا دغړو دټاکل کېدو په اړه یې مشورې پيل شوي چې په وینا یې راتلونکې اونۍ به یې نومونه پوره شي. هغه زیاته کړه: "ان شاءالله په دغه راتلونکې اونۍ کې به نومونه درهبري کمېټې او هم دمجمع عمومي نهايي کیږي او خلکو ته وړاندې کیږي. پخوا هم مشورې شوي دي، نورې مشورې ته هم ضرورت لري،ځکه ټول خلک دا هیله لري چې ښه استازیتوب پکې وشي."
دملي مصالحې عالي شورا مشر ډاکټر عبدالله عبدالله وویل چې په دغه شورا کې به دښځو او ځوانانو په ګډون ټولو اړخونو ته غړیتوب ورکړل شي. هغه داختر په لومړیو درې ورځو کې دافغان حکومت او طالبانو لخوا داوربند اعلان او تر هغه وروسته دتاوتریخوالي کمېدل ددواړو خواو لخوا دبندیانو آزادول دسولې مذاکراتو پیلېدو لپاره یوه ښه زمینه وبلله.
عبدالله عبدالله که څه هم له طالبانو سره د حکومت دمخامخ مذاکراتو پیلېدو دکره نېټې په اړه څه ونه ویل خو زیاته یې کړه چې مذاکراتي ټېم دسولې خبرو پیلېدو ته پوره چمتووالی لري چې په وینا یې دمذاکراتو په جریان کې باید اوربند رامنځته شي. دملي مصالحې عالي شورا مشر ډاکټر عبدالله دافغان سولې بهیر سره دنړۍ او سیمې هیوادونو له همکارۍ مننه وکړه او له یاد بهیر سره یې دهغوی پرلانورې همکارۍ ټينګار وکړ.
|
| |
| فهرست اخبار |
| ولسمشر دروسیې نوي سفیر ته: داړیکو نوی باب درسره پرانیستل غواړو |
| منبع : تاند | تاریخ:
5/31/2020 |
|
|
 ولسمشر غني نن له غرمې مخکې په ځانګړو مراسمو کې دافغانستان لپاره دروسیې دنوي سفیر دمیتري الکساندر وویچ ژیرنوف باورلیک ومانه. جمهور رئیس هغه ته په نوي ماموریت کې دبریالیتوب هیلې څرګندولو ترڅنګ وویل، په تېرو پنځو کلونو کې افغانستان دمنځنۍ آسیا هیوادونو سره چې دافغانستان مهم شریکان دي، اړیکې پراخې کړي او هر کال دې هیوادونو ته زرګونه ټنه کرنیز محصولات صادروي، خو په وینا یې اړتیا ده چې ددواړو هیوادونو (روسیې ـ افغانستان) مناسبات هم لازیات غښتلي شي.
ولسمشر وویل: (موږ دمنځنۍ آسیا هیوادونو څخه افغانستان ته انرژي واردو او غواړو خپلو محصولاتو ته نورې لارې هم پرانېزو په ځانګړي ډول د روسیې بازارونو ته، ترڅو وچې میوې او نور توکي ورته صادر کړو. موږ له سیمې او روسیې سره د اقتصادي همکاریو دزیاتېدو غوښتونکي یوو.) ولسمشر غني ټینګار وکړ چې، راتلونکې ته یې لیدلوری دا دی چې په افغانستان کې ریل پټلۍ سرتاسري شي او بهرنیو بازارونو ته د افغاني محصولاتو دصادرېدو زمینه برابره شي: (همداراز افغانستان او روسیه به د سیمه ییزو همکاریو په غښتلتیا او سولې ګډ کار وکړي.)
دروسیې نوي سفیر دمیتري الکساندر وویچ ژیرنوف له جمهور رئیس څخه دباورلیک منلو له امله مننه وکړه او په افغانستان کې یې په خپل ماموریت خوښي وښوده. هغه وویل، دخپل ماموریت پرمهال به له افغانستان سره دروسیې دمناسباتو دلاپياوړتیا او داقتصادي همکاریو دپراختیا لپاره خپلو هڅو ته دوام ورکړي.
|
| |
| فهرست اخبار |
| اروپايي ټولنه: افغانستان کې نه اسلامي امارت منو، نه به یې ملاتړ وکړو |
| منبع : تاند | تاریخ:
5/31/2020 |
|
|
 داروپايي ټولنې د ۲۷ هېوادونو دبهرنیو چارو وزیرانو ګواښ کړی چې دطالبانو داسلامي امارت دراګرځېدلو په صورت کې به له افغانستان سره خپلې سیاسي او مالي مرستې قطع کړي. دوی په یوه ګډه اعلامیه کې ویلي، اروپايي ټولنه په افغانستان کې سوله او ثبات غواړي خو د ۱۹ کلنو لاسته راوړنو، بشري حقونو، جمهوریت دخوندیتوب دشرطونو ترڅنګ ددایمي اوربند او ژر تر ژره دافغاني مذاکراتو دپيل غوښتونکې هم ده.اروپايي ټولنې په دغه ګډه اعلامیه کې ویلي، دوی په افغانستان کې دیو داسې سیاسي حل غوښتونکي دي چې دملګرو ملتونو دټولو کنوانسیونونو سره پکې ټکر رانشي او په دغه هېواد کې دایمي ثبات ته لاره هواره کړي: (ددولتي ادارو پياوړتیا، ظرفیت لوړونه او داداري فساد پرضد مبارزه هغه څه دي چې موږ په کې له افغانستان سره مرستې کول غواړو.)
اروپايي ټولنې ویلي، په ۱۹ کلنو لاسته راوړنو هیڅ ډول معامله نه مني او په وینا یې چې دطالبانو په شمول ټول افغان لوري باید دسولې له تاریخي فرصت څخه ګټه واخلي. په اعلامیه کې په ځانګړي ډول طالبانو ته ویل شوی چې ژر تر ژره دې افغاني مذاکرات پيل کړي او دباور دفضا دجوړولو لپاره دې رښتینې اراده څرګنده کړي، خو ګواښ یې هم ورته کړی دی چې دملګرو ملتونو دتړون له مخې اروپایي ټولنه هیڅکله په افغانستان کې اسلامي امارت نه مني او نه یې ملاتړ کوي.
|
| |
| فهرست اخبار |
| آغاز کار رسمی عبدالله به حیث رئیس شورای مصالحۀ ملی افغانستان |
| منبع : صدای امریکا | تاریخ:
5/31/2020 |
|
|
عبدالله عبدالله از آغاز کار رسمیاش به عنوان رئیس شورای ملی مصالحۀ ملی افغانستان خبر داده و می گوید که در اولین نشست کاری خود با هیات مذاکره کننده حکومت دیدار و گفتگو کرده است.
 آقای عبدالله روز شنبه ۳۰ می (۱۰ جوزا) به خبرنگاران گفت که تمامی آمادگی ها از سوی هیات مذاکره کننده حکومت افغانستان گرفته شده و این هیات "هر لحظه آمادۀ آغاز مذاکرات با طالبان است."
به گفته آقای عبدالله با اعلام آتش بس در سه روز عید و کاهش خشونت در روز های اخیر بیش از هر زمان دیگر، زمینۀ آغاز مذاکرات بینالافغانی در افغانستان فراهم شده است. رئیس شورای مصالحۀ ملی افغانستان هم چنان گفت که برای تسهیل مذاکرات بینالافغانی به آتش بس در این کشور نیاز است.
او هم چنان افزود: "در تبادلۀ زندانیان میان دو طرف کار خوبی تا حال صورت گرفته و این کار حسن نیت را نشان می دهد. ادامه این روند و شروع مذاکرات انشااالله یک خبر خوشی برای مردم افغانستان خواهد بود." به گفته آقای عبدالله خواست بسیاری از مردم خواستار تامین صلح پایدار در این کشوراند و شورای عالی مصاحلۀ ملی برای آوردن صلح در افغانستان تلاش خواهد کرد. آقای عبدالله تاکید کرد که برقراری صلح در افغانستان بستگی به دو طرف دارد و تلاش های اخیر که توسط حکومت این کشور انجام شده، شرایط بهتر را برای آغاز گفتگو های صلح فراهم کرده است.
|
| |
| فهرست اخبار |
| طالبان: اروپایي ټولنه دې د افغانستان په کورنیو چارو کې لاسوهنه نه کوي |
| منبع : تاند | تاریخ:
5/31/2020 |
|
|
وسلوالو طالبانو تازه په یوه خپره کړي اعلامیه کې ویلي چې د اروپايي ټولنې د هغه خبرو هرکلی کوي چې په افغانستان کې یې د سولې د وروستیو هڅو ملاتړ کړی، خو له اروپایي ټولنې غوښتنه کوي چې د افغانستان په کورنیو چارو کې لاسوهنه نه کوي.
تازه د اروپايي ټولنې د بهرنیو چارو وزیرانو شورا ویلي چې افغانستان کې نه اسلامي امارت مني او نه یې هم هیڅکله ملاتړ کوي. طالبانو بیا ویلي، چې اروپايي ټولنه په داسې خبرو د افغانستان په چارو او د افغانانو په ژوند کې لاسوهنه کوي.
دوی په اعلامیه کې وایي: (موږ له امریکا سره د کړي هوکړې ټولو اړخونو ته ژمن یوو او درې ورځنی اوربند مو هم د سولې یوه هڅه او ژمنتیا وه.)
اروپايي ټولنې هم څو ورځې وړاندې ۳ ورځنی اوربند دسولې ریښتینې هڅه بللې وه او په افغانستان کې یې د سولې د ټولو هڅو هرکلی کړی وو. دوی ویلي وو، چې د جګړې ددواړو لورو له امله دا ډول اقدامات د سولې لپاره د اعتماد فضا رامنځته کوي. افغان حکومت او اروپايي ټولنې بیا د وسلوالو طالبانو د وروستیو څرګندونو په اړه څه نه دې ویلي.
|
| |