فهرست اخبار |
هایلایت، خلاصه خبر های افغانستان و جهان |
منبع : رادیو آزادی | تاریخ:
9/23/2025 |
|
|
|
|
فهرست اخبار |
دنړۍ مشران دملګرو ملتونو دتاسیس ۸۰مه کلیزې دلمانځلو لپاره په نیویارک کې راټول شوي دي |
منبع : د امریکا غږ | تاریخ:
9/23/2025 |
|
|
|
|
فهرست اخبار |
کندهار کې دافغان ټیلکام وایفای خدمتونه بېرته فعاله شول |
منبع : تاند | تاریخ:
9/23/2025 |
|
|
کندهار کې دطالبانو دمخابراتو او معلوماتي ټکنالوژۍ رئیس ملا نورالله نوري رسنیو ته ویلي، چې په دې ولایت کې دافغان ټیلکام دوایفای خدمتونه بېرته فعال شوي دي.
دنوموړي دڅرګندونو له مخې، دبانکونو په ګډون یو شمېر ادارې او دفترونه له دې شبکې سره نښلول شوي او خپلې ورځنۍ چارې پرمخ وړي. نوموړي زیاته کړې؛ دغه انټرنیټ دنوري فایبر له لارې نه، بلکې دپواینټ ټو پواینټ له لارې فعال شوی دی.
دپوائنټ ټو پوائنټ (P2P) انټرنیټ سیسټم یو بېسیم او ځانګړې شوې اړیکه ده، چې دوه یا ډېر ځایونه په مستقیم او خوندي ډول دراډیو څپو له لارې، پرته له دې، چې کیبل یا عامه انټرنیټ کارولو ته اړتیا ولري، سره نښلوي. دا انټرنیټ داسې مهال فعالېږي چې، دطالبانو مشر هبت الله په یوه تازه فرمان کې په ټول هېواد کې دنوري فایبر پر انټرنیټ بندیزلګولی دی.
تردې دمه پر شاوخوا ۱۵ ولایتونو دنوري فایبر انټرنیټ قطعه شوی چې، له امله یې خلک له سختو ستونزو سره مخ دي. تازه په پروان ولایت کې هم دنوري فایبر نیټ قطعه شوی دی.
|
|
فهرست اخبار |
یوه ماشوم دکام اییر الوتکې په څرخونو کې ځان ډیلي ته ورساوه |
منبع : تاند | تاریخ:
9/23/2025 |
|
|
دهند دنوي ډیلي هوايي ډګر چارواکي پرون (دوشنبې) وویل، یو ۱۳ کلن افغان هلک، چې په کوم چل ځان دالوتکې لینډینګ ګیر (دڅرخو ځای) خونې ته رسولی و، له کابل څخه ډیلي ته ورسېد.
دا پېښه دیکشنبې په ورځ سهار شاوخوا ۱۱ بجې راپور شوه، کله چې دکام ایر RQ-4401 شمېرې الوتکه له دوو ساعتونو سفر وروسته داندیرا ګاندي نړیوال هوایي ډګر (IGI) ته ورسېده. سرچینو وویل، دا ماشوم بیا هماغه ورځ په هماغه الوتکه کې بېرته افغانستان ته واستول شو.
په هوايي ډګر کې دالوتکې له کښېناستو وروسته دالوتکې عملې دهوايي ډګر دامنیت کنټرول خونې ته خبر ورکړ. چې د الوتکې څنګ ته یو ماشوم ګرځي. دغه هلک، چې دکندوز ښار اوسېدونکی دی، دالوتکې دکارکوونکو له خوا ونیول شو او د مرکزي صنعتي امنیتي ځواک (CISF) کارکوونکو ته وسپارل شو، چې بیا یې دپوښتنو لپاره دهوایي ډګر درېیم ترمینل ته یووړ. هغه چارواکو ته ویلي چې دکابل هوایي ډګر ته په پټه ننوت او په یو ډول وتوانېد دالوتکې دشا مرکزي لینډینګ ګیر خونې ته ځان ورسوي. هغه زیاته کړه چې دا کار یې یوازې د«کنجکاوۍ» له مخې کړی. له پلټنو وروسته، افغان هلک بېرته په هماغهې الوتکه کې واستول شو چې شاوخوا ۱۲:۳۰ بجې له ډېلي څخه والوته.
دکام ایر امنیتي مسوولانو دلینډینګ ګیر خونه وپلټله او یو کوچنی سور رنګه سپیکر یې وموند، چې ګومان کېږي دغه هلک له ځان سره وړی و. دالوتکې له بشپړې پلټنې او داحتمالي ورانکارو اقداماتو په اړه له پوره ډاډ وروسته، الوتکه «خوندي» اعلان شوه.
|
|
فهرست اخبار |
فعالان: بیش از ۱۰۰۰ نفر امسال در ایران اعدام شدهاند |
منبع : دویچه ویلی | تاریخ:
9/23/2025 |
|
|
فعالان حقوق بشر از افزایش چشمگیر اعدام ها در ایران خبر دادهاند. تنها در سه ماه پس از آغاز جنگ اسرائیل علیه ایران، بیش از ۴۰۰ نفر اعدام شدهاند و شمار کل اعدام ها ممکن به بالاترین حد در چند دهه گذشته برسد.
به گفته فعالان، در ایران در جریان سال روان میلادی، بیش از ۱۰۰۰ حکم اعدام اجرا شده است. تنها در مدت کمی بیش از سه ماه پس از آغاز جنگ اسرائیل علیه ایران، ۴۰۴ تن اعدام شدهاند. این ارقام را سازمان حقوق بشری «هه نگاو» که مقر آن در ناروی قرار دارد، گزارش داده است.
تا پایان ماه آگست امسال، سازمان ملل متحد ۸۴۱ مورد اعدام را ثبت کرده است و از افزایش چشمگیر در اجرای احکام اعدام نسبت به سال های گذشته خبر داد. بر اساس اطلاعات سازمان ملل متحد، در سال ۲۰۲۴ دست کم ۹۷۵ مورد اعدام در ایران صورت گرفته است. بنا براین شمار اعدام های اجرا شده در سال جاری ممکن است به بالاترین سطح در چند دهه اخیر برسد.
انتقاد فعالان حقوق بشر از اعدام ها
در جریان جنگ با اسرائیل در ماه جون و هم چنین پس از آغاز آتش بس، نیرو های امنیتی ایران با شدت زیاد علیه افرادی که به همکاری با دشمن بزرگ (اسرائیل) متهم بودند، اقدام کردهاند.
رسانه های ایرانی از سلسلهای از اعدام ها به اتهام جاسوسی برای اسرائیل گزارش داده اند.
سازمان های مدافع حقوق بشر از سال ها به این سو به شدت از اجرای گسترده مجازات اعدام در ایران انتقاد می کنند. این سازمان ها قوه قضائیه ایران را متهم می کنند که از اعدام ها بهعنوان ابزاری برای ترساندن صدا های منتقد استفاده می کند.
|
|
فهرست اخبار |
بیماری های غیرساری و روانی، «اپیدمی پنهان» در افغانستان |
منبع : دویچه ویلی | تاریخ:
9/23/2025 |
|
|
|
|
فهرست اخبار |
تا ۲۰۳۰ بیماری های غیرساری عامل ۶۰ درصد مرگ و میر در افغانستان خواهد شد - گزارش |
منبع : صدای امریکا | تاریخ:
9/23/2025 |
|
|
سازمان جهانی صحت با نشر گزارشی گفته است که بیماری های غیرساری بار گرانی را بر نظام "از قبل شکنند و آسیب پذیر صحی" در افغانستان اعمال کرده است.
بر اساس این گزارش، بیماری های قلبی، مرض شکر، سرطان و آفات مزمن شش، اکنون عامل ۴۳درصد مرگ و میر در افغانستان است، اما سازمان جهانی صحت گفته است که انتظار می رود تا سال ۲۰۳۰ این بیماری ها عامل ۶۰ درصد مرگ و میر، عمدتاً زنان، در آن کشور باشد. سازمان جهانی صحت گفته است که استعمال مخدرات و حادثات ترافیکی ممکن رقم مرگ و میر ناشی از بیماری های غیرساری را در افغانستان بیشتر کند. بر اساس ارقام این نهاد، سالانه ۴۷۰۰ نفر در افغانستان در اثر حادثات ترافیکی جان می بازند. با وصف افزایش بیماری های غیرساری، سازمان جهانی صحت گفته است که اکثر بیماران برای دریافت مراقبت های لازمی طبی منتظر مانده و چنین مراقبت ها، به خصوص در ساحات روستایی، به مشکل قابل دسترس است.
بیماری های قلب و رگ ها به تنهایی سالانه سبب مرگ بیش از ۴۰ هزار افغان شده و به گزارش سازمان جهانی صحت، افغانستان را در زمرۀ کشور هایی با بلندترین رقم مرگ و میر ناشی از این بیماری قرار می دهد. این گزارش حاکی است که سرطان نیز سبب مرگ شمار زیاد مردم در افغانستان، خصوصآ زنان می شود، طوریکه سرطان پستان و عنق رحم در زنان در میان سه شایع ترین انواع سرطان در افغانستان است و اکثر بیماران در مراحل پیشرفته – مراحل سوم و چهارم – بیماری که تداوی موثریت کمتر دارد، به داکتر مراجعه می کنند.
سازمان جهانی صحت هم چنین گفته است که صحت روانی یکی دیگر از نگرانی های رو به رشد صحی در افغانستان است که به آن سطحی نگریسته شده است، طوریکه از هر پنج نفر در افغانستان، یکی مبتلا به مشکلات روانی است، اما خدمات صحت روانی با توجه به شمار روبه افزایش بیماران، اندک و ناکافی است. دهه ها جنگ، آفات طبیعی و مهاجرت و بیجا شده گی سبب افزایش مشکلات روانی در افغانستان شده است. سازمان جهانی صحت گفته است که این مشکلات، چون اضطراب، افسردگی و اختلال استرس پس از صدمه، در میان مهاجران افغان که از ایران و پاکستان برگشته اند بیشتر است.
سازمان جهانی صحت گفت است: "برخلاف زلزله و بیماری های ساری، مشکلات صحت روانی و امراض غیرساری در سرخط خبر ها نمی آید، اما باشنده گان هر یک از ولایات افغانستان را متاثر می کند. افزایش ارایۀ خدمات، آگاهی عامه و همدردی با بیماران مبتلا به این بیماری ها، وظیفۀ فوری است." سازمان جهانی صحت گفته است که در هماهنگی با وزارت صحت افغانستان، روی پالیسی ملی صحت کار می کند که رسیدگی به بیماری های غیرساری، به شمول درمان سرطان و مراقبت های صحت روانی را اولویت می بخشد.
|
|