دیوان عالی روسیه، به درخواست لوی سارنوالی این کشور نام طالبان را از فهرست گروه های تروریستی حذف کرد.
طالبان از تصمیم اخیر دیوان عالی روسیه مبنی بر تعلیق ممنوعیت فعالیت این گروه در روسیه استقبال کردند و آن را «گامی بسیار مهم» در مسیر گسترش روابط دیپلماتیک و اقتصادی با مسکو دانستند. ذبیح الله مجاهد، سخنگوی رژیم طالبان، روز پنجشنبه ۲۸ حمل، هم زمان با صدور بیانیه وزارت خارجه روسیه در مورد حذف نام این گروه از فهرست گروه های تروریستی، به خبرگزاری تاس گفت: «ما این را یک گام بسیار مهم می دانیم. در آینده، افغانستان و روسیه بدون شک روابط خوبی در عرصه های اقتصاد و دیپلماسی خواهند داشت.»
یک سال پیش از آنکه دیوان عالی روسیه به حذف نام طالبان از فهرست گروه های تروریستی رای دهد، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، در سفر به ازبکستان از تصمیمش برای گسترش روابط با طالبان و حذف نام این گروه از فهرست گروه های تروریستی خبر داده بود. پوتین در اکتبر ۲۰۲۱ یعنی چند ماه پس از بازگشت طالبان به قدرت نیز به تصمیم روسیه مبنی بر خارج کردن نام طالبان از فهرست گروه های تروریستی اشاره بود. ذبیح‌الله مجاهد، با ستایش از این اقدام پوتین گفت: «رئیس جمهور روسیه در قبال افغانستان سیاست درستی دارد.»
به گزارش خبرگزارش روسی تاس، تصمیم دیوان عالی روسیه در پاسخ به درخواست لوی سارنوالی این کشور صورت گرفت که پس از تایید مجلس این کشور و موافقت ولادیمیر پوتین انجام شد. قاضی پرونده در جلسه‌ای که پشت در های بسته برگزار شد، اعلام کرد: «بر اساس تصمیم دیوان عالی روسیه، ممنوعیت قبلی در خصوص فعالیت های جنبش طالبان که در فهرست فدرال سازمان های تروریستی قرار داشت، به حالت تعلیق درمی آید.»
تاس افزود که این نخستین باری است که دیوان عالی روسیه در زمینه مواجهه با گروه های تروریستی از قانون جدید مصوب دسامبر ۲۰۲۴ استفاده کرده است. این قانون به دولت اجازه می دهد در صورتی که شواهدی مبنی بر توقف فعالیت های تروریستی، تبلیغ یا توجیه تروریسم و یا ارتکاب جرائم مرتبط با منافع روسیه وجود داشته باشد، با تصمیم دادگاه ممنوعیت گروه های تروریستی را به طور موقت تعلیق کند.
بر اساس اعلام دفتر مطبوعاتی لوی سارنوال درخواست تعلیق ممنوعیت طالبان بر اساس اطلاعات نهاد های ذی صلاح و با استناد به اصلاحات جدید در قانون فدرال «مبارزه با تروریسم» و آیین دادرسی اداری روسیه صورت گرفته است. این نهاد تاکید کرد: «بر اساس اطلاعات ارائه شده، دادگاه تشخیص داد که شرایط قانونی برای تعلیق ممنوعیت مهیا و تصمیم از لحظه صدور، لازم الاجرا است.» قرار است نسخه‌ای از حکم صادره ظرف پنج روز به سرویس امنیت فدرال روسیه (FSB) ارسال شود تا فهرست رسمی گروه های تروریستی را به روز کند.
تصمیم روسیه در جایگاه بین‌المللی طالبان تغییری ایجاد نمی کند
با وجود این اقدام روسیه، استفان دوجاریک، سخنگوی سرمنشی سازمان ملل متحد، تاکید کرد که تصمیم روسیه در جایگاه بین‌المللی طالبان تغییری ایجاد نمی کند. او در پاسخ به سوالی درباره تعلیق ممنوعیت طالبان در روسیه گفت: «این تصمیمی حاکمیتی فدراسیون روسیه است. اما وضعیت طالبان را در سازمان ملل کشورهای عضو تعیین می کنند و این تاکنون تغییری نکرده است.»
سازمان ملل متحد هم چنان طالبان را یک گروه تروریستی و مشمول تحریم های بین‌المللی می داند. شماری از چهره های کلیدی رژیم طالبان که در کابینه این گروه سمت دارند، هم تحت تحریم های سازمان ملل متحدند. با وجود این تحریم ها، رهبران طالبان هر از گاه به کشور های مختلف سفر می کنند و در نشست های بین‌المللی با میزبانی سازمان ملل متحد هم شرکت می کنند.
گشایش در مسیر همکاری‌های اقتصادی
در ادامه عکس العمل ها به تصمیم اخیر دیوان عالی روسیه، ضمیر کابلوف، نماینده خاص رئیس جمهوری روسیه در امور افغانستان و مشاور وزارت خارجه این کشور، اعلام کرد که این اقدام «یک مانع بزرگ قانونی» را از سر راه توسعه روابط رسمی با رژیم طالبان برمیدارد. او از برگزاری یک تجمع اقتصادی بزرگ بین روسیه و افغانستان در شهر کازان خبر داد و گفت: «در حاشیه نشست کازان در اواسط ماه مه، یک نشست تجاری بزرگ میان روسیه و افغانستان برگزار خواهد شد. هیئت روسی به ریاست معاون نخست وزیر، آلکسی اورچوک و هیئت افغانستان نیز در سطح عالی دولتی و بازرگانی شرکت خواهد کرد.»
کابلوف تاکید کرد که در این مسیر گام های بیشتری برداشته خواهد شد، اما هنوز نمی توان درباره جزئیات سخنی قطعی گفت. سخنگوی طالبان گفت که درباره اعزام هیئت به نشست کازان هنوز تصمیمی گرفته نشده است، با این حال هیئت های این گروه در سه سال و نیم گذشته، در نشست های متعددی در روسیه شرکت کرده‌اند.