ظاهر هويدا
در بزرگداشت از اولين سال به جاويدانه گى پيوستن هنرمند متعهد وفرهيخته ظاهر هويدا :
در اصل هيچيك از هنر ها كه تفكيك آن به هنر هاى زيبا و نازيبا نادرست است ، الزام پذيرنميباشند ولى اين هنرمند يا صاحب هنر است كه الزام مى پذيرد ، چون هويداى فقيد كه آگاهانه به مردمش تعهد سپرد وجوانمردانه برآن ايستاده گى نمود . حنجرهء استثنايى وآواز قدرتمند پرورش يافته وپرطنينش همواره فريادمردمش رابا زيبايى كم نظيرى ماندگارى و جاويدانه گى بخشيد و باهمه نيازمندى هايى كه دامنگيرش بود ، هنرش را وسيلهء رفع حوائج اقتصاديش نساخت كه البته حق مسلم هر هنرمند ميباشد.
فقيدهويدا با دقت فراوان اشعار آهنگ هايش را انتخاب مينمود وتصنيف هايش را بيشترينه خودش ميساخت .
زنده ياد هويدا، بااشتراك رفقايش در نتيجهء بنيا نگذارى آركسترآماتوران راديو به فعاليت هنرى شروع كرد و
در واقع موسيقى را به روشنفكران وخانواده هايشان ارمغان آورد. هويدا با داشتن سابقهء سالهاى زياد زنده گى هنرى اش در عرصهء موسيقى كشور ، چون در انتخاب شعر وساختن تصنيف هاكه بيشترينه خودش براى كمپوزهايش ميساخت دقيق و سختگير بود، اگر به صورت مقايسوى نظرانداخته شود ، تعداد آهنگ هايش زياد نميباشد و به قول خودش كه ميگفت از دوصدوچندپارچه تجاوز نميكند .
هويدا شخصيت چند بعدى ، صاحب كلام ، نهايت با مطالعه ، پرمعلومات ، آگاه وصاحبنظر ودر واقع به مفهوم واقعى كلمه باسواد بود .
طرز كلام عارى از تكلفش در عين ساده گى ، بسيار فصيح وشيرين ودر مواردى هم نهايت بليغ بود .
شيوهء زيباى بيانش با اينكه عاميانه مينمود ولى بادقت تمام مبرا از كمى كاستى هاى ادبى و دستورى بود .
فقيد ظاهر هويدا به اصطلاح يك شومن بسيار تردست وموفق بود كه در همه ستيژها خوش درخشيد و در
كشور همسايه ايران آوازهء شهرتش فراگير گرديد .
هويدا درهنر سينما وتيآتر نيز دست بالايى داشت وآثار ارجمندى از خود بجا گذاشته است ، كه در
عرصهء سينما از فيلم هاى نان و پروفيسور ميتوان يادآورشد والبته كه ساخته هاى سينمايى ديگرى نيز دارد .
زنده ياد هويدا زبان روسى را به خوبى ميدانست و با صداى پر جاذبه اش فيلم هايى را نيز دوبله نمود كه ذوقمندان حتمأ سريال ديدنى كميساركلر رابه ياد دارند كه ازگنجينه هاى آرشيف راديو تلويزيون ملى ميباشد . همچنان هويداى عزيزمبتكر و گردانندهء برنامه هاى كم نظير نمايش رايويى يا راديويى ننداره با هنرمندان موفق وقت نيزبود و هنر دوستان پارچه هاى تياترى فراموش نشدنى چون گل آغايوسف وشيرآغا فريدون را نيك به ياد دارند كه روز هاى جمعه به نشر ميرسيد و شيفتگان بيشمارى داشت ، چون برخواسته از متن فرهنگ جامعه و مردم مابود .
در زمينهء هردو هنر يادشده معلومات دقيق تئوريك مسلكى موصوف توسط دست اندر كاران موفق اين هنرها كه من بارها شاهد بوده ام ، بسيار طرف توجه ودقت قرار ميگرفت .
بازپخش آن آثار گران ارج علاوه بر تداعى بهتر خاطر ه هاى گذشته ، شايد هم گرداننده گان تياتر امروزمارا متوجه سازد كه از واژه ها و كلمه هاى سفله وزنند و لت و كتك زدن يكديگر پرهيز نمايند .
از زنده ياد هويدا بارها طنز هايى شنيده بودم كه از پرداخته هاى خودش بود ولى از خوش نصيبى هاى
روزگار در يكى از سفرهاييكه چند تن از اديب ها و شاعرهاى سربرآوردهء صاحب ديوان ما نيز همراه بودند ، به اصرار از هويداى عزيز تقاضا نمودم تا در آن جمع فرهنگى طنز هايى را بخواند كه اغلب همه را از بر ميخواند ، ولى براى بارنخست بود كه كتابچهء را آورد و چندين پارچه ازطنز هاى زيباى منظومش را در قالب هاى مختلف ، به زيبايى دكلمه كرد كه نهايت تحسين برانگيز بود ويكصدااين جمع شاعران وشعر شناسان پرسيدند : هويدا وزن هاى عروضى را به نيكويى ميدانى ، بگو چگونه فراگرفتى ؟ كه در پاسخ كوتاه چنين گفت : وزن هارا در قالب لى يا ريتم موسيقى ميتوانم شناسايى كنم . اميد خانوادهء محترم و فرزندان هنرمندش آن طنز هاى شنيدنى و سنت شكنانه اش را به زيور چاپ آراسته سازند كه صد البته من در مورد حاضر به همكارى تام ميباشم .
از روش سنت شكنانه اش يادآورشدم ، ببينيد وقتى يك آهنگساز يا كمپوزيتور به گونهء مثال ميخواند :
اى ساربان آهسته ران كه آرام جانم ميرود وان دل كه باخود داشتم با دلستانم ميرود
متوجه ميشويم موسيقى در اين شعر باقوت تمام وجود دارد وشاعر در واقع كار آهنگساز را بسيار آسان
ساخته است ؛ اما وقتى زنده ياد هويدا ميخواند : بهار ميشود . . . ملاحظه ميفرمائيد اين موسيقايى
از بيرون توسط آهنگساز كه آقاى هويدا باشد از يك چشمهء جوشان عاشقانه به شعر دميده ميشود وآنرا
جان ميبخشد كه در نوع خودش كاملأ نوآورى وابداع بوده در عين حال سنت شكنانه نيز هست .
زنده ياد هويدا شخصيت نهايت محترم داشت ، انسان والا وبسيار صميمى وراستگو بود كه باداشتن چنين اوصاف دوستداران بيشمارى دورش را گرفته بودند وهروقت به خانه اش سرميزديد كلبهء عارى از تكلفش
بى ميهمان نميبود كه به قول زيباى هنرمند صاحب كتاب وژورناليست مؤفق آقاى مددى ، خانهء هويدا پاتوق هنرمندان وصاحبان ذوق و علاقمندان سخن بود . پيرامون شخصيت چندين بعدى زنده ياد هويداى بزرگ نميشود دراين مختصربه تفصيل بيشتر پرداخت ، يار زنده و صحبت باقى . روحش شاد ويادش گرامى باد !